Czy autyzm jest chorobą?

Autyzm nie jest chorobą w tradycyjnym znaczeniu tego słowa. Jest to neurobiologiczne zaburzenie rozwojowe, które wpływa na sposób, w jaki jednostka odbiera świat i komunikuje się z nim. Osoby z autyzmem mogą doświadczać różnych wyzwań związanych z przetwarzaniem sensorycznym, co może prowadzić do nadmiernego lub ograniczonego reagowania na bodźce z otoczenia. Ponadto, trudności w rozumieniu i wyrażaniu emocji, jak również w interpretacji mowy ciała i tonu głosu mogą sprawić, że komunikacja społeczna staje się problematyczna, co może skutkować nieprzyjemnymi sytuacjami ze strony rówieśników.

Autyzm jest spektrum, co oznacza, że występuje w różnych stopniach nasilenia i może objawiać się na różne sposoby u różnych osób. Niektórzy mogą wykazywać umiarkowane trudności w komunikacji i interakcjach społecznych, podczas gdy inni mogą mieć znaczne opóźnienia w rozwoju i potrzebować wsparcia w codziennym funkcjonowaniu.

Chociaż autyzm nie jest chorobą, to może znacząco wpływać na różne aspekty życia dziecka. Trudności w nawiązywaniu i utrzymywaniu relacji społecznych, uczestniczeniu w aktywnościach grupowych czy zrozumieniu społecznych zasad mogą prowadzić do poczucia izolacji i frustracji. Dodatkowo osoby z autyzmem mogą mieć trudności w przystosowaniu się do zmian, czego przykładem może być trudność w radzeniu sobie w sytuacjach nowych lub nieprzewidywalnych.

Jak zdiagnozować autyzm?

Diagnoza autyzmu jest złożonym procesem, który zazwyczaj wymaga oceny przez specjalistów, takich jak psychiatra i psycholog. Diagnoza autyzmu Warszawa zamyka się w kilku krokach:

1. Wywiad diagnostyczny z opiekunem/opiekunami prawnymi dziecka

Wywiad z opiekunami odbywa się bez dziecka. Najpierw lekarz diagnozujący musi zebrać informacje o rozwoju oraz funkcjonowaniu dziecka w różnych środowiskach - rodzinnym i szkolnym. Na wizytę należy zabrać ze sobą dokumentację medyczną dziecka, a także psychologiczną, jeśli taka istnieje. W trakcie spotkania opiekunowie wypełniają kwestionariusz, dzięki któremu można dokonać pomiaru zachowań związanych ze spektrum autyzmu. Podczas pierwszej wizyty lekarz diagnosta tłumaczy proces diagnozy, a opiekunowie mogą zadać pytania, aby rozwiać wszelkie wątpliwości.

2. Obserwacja psychologiczna dziecka

Kolejna wizyta polega na zabawie dziecka z diagnostą. Dzięki temu lekarz może poznać małego pacjenta i obserwować jego zachowania oraz sposób komunikacji.

3. Test diagnostyczny

Następnym krokiem jest przeprowadzenie testu ADOS-2 - jest to główne narzędzie pozwalające na diagnozę zaburzeń ze spektrum autyzmu.

4. Obserwacja psychiatryczna dziecka

Podobnie jak podczas wizyty u psychologa, lekarz psychiatra najpierw przeprowadza wywiad z rodzicami, a następnie bada dziecko podczas wspólnej zabawy.

5. Diagnoza

Ostatnim etapem procesu diagnostycznego jest omówienie wyników badania oraz postawienie diagnozy. Rodzice otrzymują wskazówki terapeutyczne i plan postępowania.

Powiązanie autyzmu z diagnozą Zespołu Aspergera

Zespół Aspergera, kiedyś uznawany za oddzielne zaburzenie od autyzmu, obecnie jest zintegrowany jako część spektrum autyzmu. Podobieństwa między autyzmem i Zespołem Aspergera obejmują trudności w komunikacji społecznej, ograniczone zainteresowania oraz stereotypowe i powtarzalne zachowania.

Wcześniej istniało rozróżnienie między autyzmem a Zespołem Aspergera ze względu na różnice w umiejętnościach językowych i poziomie funkcjonowania intelektualnego. Osoby z Zespołem Aspergera zazwyczaj miały normalny lub wysoki poziom inteligencji oraz brak opóźnień w mowie. Jednakże, różnice te stopniowo zatarły się, a diagnoza obu tych zaburzeń jest teraz oparta na wspólnych cechach występujących w ramach spektrum autyzmu.

Proces diagnozy autyzmu i diagnoza Aspergera często opierają się na tych samych badaniach, w tym na narzędziach diagnostycznych takich jak ADOS-2, które jest uznawane na całym świecie za standardowe narzędzie do diagnozy zaburzeń ze spektrum autyzmu. Wykorzystanie jednego narzędzia diagnozującego pozwala na kompleksową ocenę różnych aspektów funkcjonowania społecznego i komunikacyjnego oraz stereotypowych zachowań, co umożliwia trafniejsze postawienie diagnozy i dostarczenie odpowiedniego wsparcia. Dzięki temu podejściu specjaliści mogą skuteczniej dostosowywać strategię interwencji do indywidualnych potrzeb każdego pacjenta, wspierając ich w jak najpełniejszym uczestnictwie w życiu społecznym.

Więcej materiałów o podobnej tematyce znajdziesz w naszej sekcji zdrowie.

Dlaczego coraz więcej dzieci cierpi na autyzm?

Za coraz większą liczbą stawianych diagnoz wiąże się rozwinięcie diagnostyki zaburzeń ze spektrum autyzmu. Społeczeństwo jest coraz bardziej świadome objawów związanych z autyzmem, a doskonalenie umiejętności diagnostycznych specjalistów przyczynia się do wykrywania autyzmu u dzieci, które wcześniej mogłyby pozostać nierozpoznane. Dzieje się tak dlatego, że zaburzenia ze spektrum autyzmu nie zawsze manifestują się w jednoznaczny sposób. Nie raz osoby z zaburzeniem diagnozowane są dopiero w życiu dorosłym.

Nastąpiły także zmiany w kryteriach diagnostycznych, które obejmują szerszy zakres cech autyzmu, co prowadzi do większej liczby osób kwalifikujących się do diagnozy. Specjaliści zdobywają coraz więcej wiedzy na temat różnorodności objawów autyzmu, co może prowadzić do lepszego rozpoznawania i diagnozowania osób z różnymi typami autyzmu.

Według organizacji Autism Europe coraz większa liczba diagnoz autyzmu wiąże się nie tylko z większą świadomością wśród społeczeństwa czy zmianami w kryteriach diagnostycznych, ale także z diagnozowaniem dzieci w młodszym wieku oraz zmianami geograficznymi i demograficznymi. Kiedyś niezdiagnozowane dzieci uważano za "trudne" lub po prostu "niegrzeczne". Wczesne stawianie diagnoz znacząco poprawia jakość ich życia i wspomaga dalszy rozwój.

Dane statystyczne autyzmu w Polsce

W Polsce coraz więcej dzieci otrzymuje diagnozę zaburzeń ze spektrum autyzmu. Obecnie, autyzm stwierdza się u 1 na 100 dzieci, co stanowi istotny wskaźnik rozpowszechnienia tego zaburzenia. Szacuje się, że jedna piąta wszystkich osób niepełnosprawnych w wieku do 16 lat, to osoby z zaburzeniami ze spektrum autyzmu, co podkreśla znaczenie diagnozy i wsparcia dla tej grupy społecznej.

Wielu psychiatrów alarmuje, że diagnozy autyzmu często są stawiane za późno lub zbyt rzadko. Opóźnienie w diagnozie może prowadzić do traumatycznych doświadczeń dla młodych ludzi, którzy w dzieciństwie nie zostali zdiagnozowani. Nierzadko spotykają się z niezrozumieniem, stygmatyzacją, a nawet nękaniem i przemocą.

Analiza geograficzna wskazuje, że najwięcej diagnoz autyzmu postawiono na Mazowszu. To może świadczyć o lepszych możliwościach dla rodzin z tego regionu w zakresie diagnozowania dzieci. Większa liczba specjalistów oraz dostępność usług diagnostycznych mogą sprzyjać szybszemu rozpoznaniu i wsparciu dzieci z autyzmem oraz ich rodzin. Jednakże ważne jest, aby dostęp do specjalistycznej opieki był równomiernie rozpowszechniony na terenie całego kraju, aby każde dziecko miało szansę na wczesną diagnozę i odpowiednie wsparcie.